Een groot deel van het archief van het Bestuur der Waterwegen van het ministerie van Openbare Werken lag lange tijd vergeten in een opslagplaats en was slechts bekend bij een handvol insiders. Dankzij tussenkomst van het Algemeen Rijksarchief en met financiële steun van het Waals Gewest werd beslist om daar verandering in te brengen. Ettelijke duizenden dossiers zijn nu voor iedereen ontsloten.
Archivaris Guy Coppieters, verbonden aan het Algemeen Rijksarchief, herwerkte voor onze reeks Studies in Belgian History het doctoraat dat hij in 2017 succesvol verdedigde. Het boek laat zich samenvatten in drie begrippen: steenkool, staat en strijd. Tegelijk komen onderliggende aspecten zoals nationalisering, migratie … en zelfs vrouwenstemrecht ruim aan bod. Daal mee af in de verrassende ondergrond van de Belgische steenkoolpolitiek!
Hoewel de geschiedenis van de Rekenkamer al uitvoerig beschreven werd, kwam het personeel vooralsnog weinig in beeld. Deze studie, zowel repertorium als prosopografie, zet in primeur het hoger personeel, en met name de meesters, auditeurs en klerken van de 15de-eeuwse Rekenkamer in Brussel in de kijker, vanaf de oprichting van deze instelling in 1404 tot aan de dood van Filips de Schone in 1506.
Na de overstromingen van juli 2021 heeft het Rijksarchief contact opgenomen met een aantal parochies en kerkfabrieken in functie van het redden van hun beschadigde archieven. Weinig kerkfabrieken namen zelf het initiatief om het Rijksarchief te contacteren. Het Rijksarchief kan nochtans hulp en advies bieden. Aarzel dus niet om deze boodschap over te brengen aan de kerkfabriek van je gemeente!
Vorige week deed het Rijksarchief een oproep tot redding van sommige archieven na de verschrikkelijke overstromingen die Wallonië troffen. De snelle reacties, de voorstellen voor vrijwillige hulp, de demonstraties van steun, het aanbod van diensten, kortom de solidariteit tussen archivarissen en met de rampendiensten was buitengewoon, ver boven verwachting. Bedankt aan iedereen die gehoor heeft gegeven aan onze oproep! De rijksarchivarissen zetten hun interventies om archieven te redden verder op het terrein.
Op 25 juli 2021 is Henri Vernes, pseudoniem van Charles-Henri Dewisme, overleden op de gezegende leeftijd van 102 jaar. De begrafenis had plaats op 2 augustus. De geestelijke vader van Bob Morane werd in 1918 geboren in Ath. Tien jaar geleden schonk hij zijn letterkundig archief aan het Rijksarchief Doornik. De verscheidenheid van zijn archief, een 700-tal stukken, getuigt van de bekendheid van deze reislustige schrijver. Hij is een van de meest gelezen Belgische romanschrijvers ter wereld.
Een nieuw ontwikkeld zoekinstrument, het resultaat van 13 jaar teamwerk, biedt nieuwe onderzoeksmogelijkheden voor archieven met betrekking tot fiscaliteit. De Daphnis-database brengt de talrijke territoriale en functionele wijzigingen in de bevoegdheden van de externe diensten van de FOD Financiën in kaart. Meer dan 16 strekkende kilometer archief is de afgelopen jaren overgebracht van de FOD Financiën naar het Rijksarchief, waarvan een belangrijk deel afkomstig van de voormalige hypotheek- en registratiekantoren.
Hoewel de archiefbewaarplaatsen van het Rijksarchief gelukkig volledig gespaard bleven, trof de watersnood heel wat elders bewaarde archieven. Het Rijksarchief heeft tot taak toezicht te houden op de archieven van overheidsdiensten. Deze opdracht bestaat onder meer uit het geven van aanbevelingen inzake conservatie en restauratie, met inbegrip van maatregelen die moeten worden genomen in geval van waterschade. Het Rijksarchief is al sinds 14 juli intens bezig met de opvolging van deze taak.
Het archief van de familie de Bersacques, bewaard in het Rijksarchief Kortrijk, is uniek in de Lage Landen. Verschillende leden van deze familie waren vanaf de tweede helft van de 16de eeuw tot de eerste helft van de 18de eeuw actief als landmeter. De opmetingsverslagen, kaartontwerpen, … uit dit archief brengen in hoofdzaak (Zuid-)West-Vlaanderen in kaart, maar ook delen van Oost-Vlaanderen, Henegouwen en Noord-Frankrijk.
Vanaf 1914 zou Ieper, een welvarend en rustig middeleeuws stadje, een belangrijke plaats worden voor (de herdenking van) de Eerste Wereldoorlog. Dit eerste BTNG-nummer van 2021 (dubbelnummer) is een volledig Engelstalige thematische verkenning van de verschillende facetten van een eeuw intens herdenkingsleven rond deze emblematische plaats met veelvoudige betekenissen.
