Science Connection, het magazine van het Federaal Wetenschapsbeleid, heeft zopas nr. 51 (juni-juli 2016) uitgebracht met allerhande nieuws over en van de 10 federale wetenschappelijke instellingen. Op blz. 4 vindt u een artikel over het gevangenisarchief dat in het Rijksarchief kan worden geraadpleegd. De inventarissen van de gevangenissen van Charleroi, Bergen, Verviers, Hoei, Dinant, enz. zijn te koop in de archiefwinkel van het Algemeen Rijksarchief .
Klik hier om Science Connection nr. 51 (juni-juli 2016) gratis te downloaden
Via schenkingen door zijn zoon Jacques – hoogleraar aan de Université libre de Bruxelles en secretaris van koning Leopold III – kwam een deel van het archief van Henri Pirenne (1862-1935) in het Algemeen Rijksarchief terecht. Het archief verzeilde in de Handschriftenverzameling en is weinig gekend bij onderzoekers. Daar komt nu eindelijk verandering in. Het archief van de historicus Pirenne werd uit de Handschriftenverzameling gelicht, in een apart bestand ondergebracht en beschreven in een pas gepubliceerde inventaris.
Sinds Andreas Vesalius en zijn De humani corporis fabrica (1543) werd het belang van dissecties voor de studie van de menselijk anatomie erkend en vonden publieke secties plaats in de academische sfeer, al dienden ze vooral “tot lering en vermaak”. Maar het kon ook anders. Bij het herinventariseren van de reeks testamenten in het archief van het Antwerpse Onze-Lieve-Vrouwekapittel kwam een nogal lugubere passage naar boven in de uiterste wilsbeschikking van de 68-jarige Emanuel Philippus Trognesius.
In 2012 besliste de FOD Financiën om zijn archiefbeheer te rationaliseren en in overeenstemming te brengen met de huidige archiefwetgeving. Er werd aangeklopt bij het Rijksarchief voor de nodige expertise en in februari 2013 ging het driejarig SATURN-project van start. Het oorspronkelijke doel om 10 kilometer papieren archief van de FOD Financiën te verwerken, werd vlot gehaald. SATURN levert het Rijksarchief niet alleen mooie aanwinsten op, het schept ook - letterlijk en figuurlijk - ruimte voor de FOD Financiën om de werking te verbeteren en de overstap van papier naar digitaal te maken. Eind december 2015 werd SATURN met nogmaals drie jaar verlengd, tot januari 2019. In deze SATURN-projectfilm leggen archivarissen van het Rijksarchief én projectmedewerkers van ‘Financiën’ zelf uit hoe de FOD Financiën 10 km archief lichter werd.
Klik hier om het filmpje te bekijken
Op vrijdag 10 juni 2016 organiseert het Rijksarchief te Saint-Hubert samen met de provincie Luxemburg, de Université catholique de Louvain, de universiteit van Luik en de archief- en documentatiedienst van de vzw voor permanente vorming Centre Permanent pour la Citoyenneté et la Participation (CPCP) de studiedag Charles-Ferdinand Nothomb, un homme d’État, une époque. Het Rijksarchief te Saint-Hubert huisvest ongeveer 450 meter archief dat in 2010 door Charles-Ferdinand Nothomb in bewaring werd gegeven.
Deelname aan de studiedag is gratis. Graag inschrijven vóór 1 juni 2016.
Het project IMMIBEL is een BRAIN-project dat aan de hand van inter- en cross-disciplinair onderzoek peilt naar de schaal, de chronologie en de aard van de 19de eeuwse migratie naar België. Specifieke aandacht gaat uit naar de politieke, economische, sociale en culturele dimensies van de wisselwerking tussen vreemdelingen en verschillende lagen van de Belgische samenleving. De periode van onderzoek (1840-1890) was een uitzonderlijke periode in de Europese en Belgische geschiedenis, gekenmerkt door opwaartse mobiliteit en toenemende economische integratie. Het opkomen van de ‘moderne natiestaat’ verbreedde de kloof tussen binnen- en buitenland. Projectmedewerkers van IMMIBEL hebben zopas een website online gebracht waar je het project van zeer dichtbij kan volgen!
Klik hier om naar de IMMIBEL-website te gaan
Op een jaar tijd hebben het Rijksarchief en de FOD Economie samen 8 km archief ‘aangepakt’: 6,3 km werd geselecteerd voor vernietiging, 900 meter blijft na analyse bij de FOD omdat het nog administratief nut heeft en ruim 800 meter wordt verpakt, geïnventariseerd en overgebracht naar het Rijksarchief. Indrukwekkende cijfers!
De Oost-Vlaamse landboeken behoren tot de meest geraadpleegde archieven van het Rijksarchief te Gent. Zowel heemkundigen, studenten geschiedenis als academische onderzoekers maken dankbaar en frequent gebruik van de rijke informatie die in deze bronnen besloten ligt. Reden genoeg voor het Rijksarchief en de provincie Oost-Vlaanderen om de handen in elkaar te slaan en de valorisatie en restauratie van deze landboeken samen aan te pakken. De publicatie van een repertorium en van een onderzoeksgids, voorgesteld in het Rijksarchief te Gent op 24 mei 2016, vormde het orgelpunt van deze synergie.
Op 9 mei 2016 werd de doctoraatsverhandeling van Marie van Eeckenrode, wetenschappelijk medewerker van het Rijksarchief, over de Staten van Henegouwen in de late middeleeuwen en de vroegmoderne tijd bekroond met de jaarlijkse prijs van de Koninklijke Academie van België, een traditie die teruggaat tot 1769. Proficiat, Marie!
In de zomer van 1708 arriveerde de hoogbejaarde Thomas Vardapiet de Wanand, abt van de orde van Sint-Anthonius en aartsbisschop van het Heilig Kruis in de kerkprovincie Gochtan in Perzisch Armenië, in Antwerpen, waar hij kort nadien overleed. Hij werd begraven in de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal van Antwerpen, voor het hoogaltaar. Benieuwd naar de nalatenschap van aartsbisschop Vardapiet?
