U bent nieuwsgierig naar de geschiedenis van uw huis of van ander privévastgoed? In september 2016 verscheen een boek van Laurence Druez, werkleidster bij het Rijksarchief te Luik, dat onderzoekers die de geschiedenis van een woning willen achterhalen wegwijs maakt in de talloze bronnen die in dit verband worden bewaard, onder meer bij het Rijksarchief.
In het Rijksarchief zit veel ongekend bronnenmateriaal uit de 19de eeuw met een schat aan informatie voor lokaal historisch onderzoek. Maar hoe vind je de weg in deze massa informatie? Het Rijksarchief en Heemkunde Vlaanderen peilden via een enquête naar de interesses van heemkundigen en lokale erfgoedwerkers. De bronnen die zij naar voor schoven, kan je in de loop van oktober-november 2016 via een workshopreeks in het Rijksarchief leren kennen.
In mei 2016 keurde het Europees Parlement een nieuwe Europese wet goed die de bescherming van natuurlijke personen moet verbeteren waar het de verwerking van hun persoonsgegevens betreft. Eén van de nieuwe rechten die ingang vindt, is het 'recht op vergetelheid'. Wat zijn de implicaties hiervan voor de archiefsector? Hoe moeten we in de toekomst omgaan met persoonsgegevens in overheidsarchieven? Wat met het recht om te herinneren? Het Rijksarchief neemt met de organisatie van een internationaal congres op 10 oktober 2016 het voortouw om een stand van zaken op te maken over ‘recht om vergeten te worden versus recht om te herinneren’. Inschrijven kan tot 1 oktober 2016.
Het archief van de provincie Brabant over subsidies en aankopen van de gemeenten en Commissies voor Openbare Onderstand (de huidige Openbare Centra voor Maatschappelijk Welzijn) is geïnventariseerd. De 19 strekkende meter archief, bewaard in het Rijksarchief te Brussel, is een mooie illustratie van de voogdijbevoegdheden van de provincies.
450 jaar geleden, in 1566, barstte in het Noord-Franse Steenvoorde en de Westhoek de Beeldenstorm los. Niet alleen kerken en kloosters moesten het ontgelden, ook vele geestelijken lieten het leven. Grote “boosdoener” was Jan Camerlynck, de aanvoerder van de bosgeuzen. Het dossier van zijn proces, bewaard in het Rijksarchief te Kortrijk, getuigt van zijn vele gruweldaden.
Het oude kerkarchief van Denderleeuw werd in de loop van 2014 zonder enige toegang binnengebracht in het Rijksarchief te Gent. Door de verhuis van het Gentse Rijksarchief liep de ontsluiting ervan vertraging op, maar intussen is dit kerkarchief geïnventariseerd en het blijkt inhoudelijk veel rijker dan vermoed. Een dergelijke aanwinst van lokaal ancien régime-archief is zonder meer uitzonderlijk!
Geïnteresseerd in 20ste-eeuwse migratiegeschiedenis? Kom een nieuwe bron aanboren in het Algemeen Rijksarchief! Afgelopen zomer zijn 60.000 individuele dossiers inzake erkenningsaanvragen van vluchtelingen overgedragen door het Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen. De dossiers omvatten alle vluchtelingenaanvragen uit de onmiddellijke naoorlogse periode en het begin van de Koude Oorlog (1944-ca.1960).
Het archief van de kloosters van de ongeschoeide karmelietessen van Brugelette, Bergen, Mont-sur-Marchienne en Zinnik werd in juni 2013 naar het Rijksarchief te Bergen gebracht. Vandaag is het geïnventariseerd en raadpleegbaar.
Naar aanleiding van de publicatie van een nieuwe selectielijst voor archieven van kerkfabrieken en parochies wordt op vrijdag 30 september 2016 de studiedag In saecula saeculorum. Parochiearchieven. Beheren en waarderen georganiseerd in het Algemeen Rijksarchief. Parochiearchieven hebben immers niet enkel een administratieve functie, maar zijn ook een waardevolle historische bron. Inschrijven kan nog tot 23 september 2016.
De vrijwilligers van het Rijksarchief zetten zich via projecten zoals Demogen en Notarius dag in dag uit enthousiast in om eindeloze reeksen genealogische bronnen en notarisakten te analyseren en in te voeren in databanken. Het resultaat van hun werk wordt verwerkt in de zoekrobot Zoeken naar Personen en geraadpleegd door genealogen in binnen- en buitenland. Ook voor het wetenschappelijk onderzoek is de verzameling van “new data” van onschatbare waarde. Bekijk het filmpje waarin enkele vrijwilligers zelf uitleggen hoe ze te werk gaan en waarin voor hen de waarde van hun monnikenwerk schuilt. Professor Koen Matthijs van de KU Leuven licht op zijn beurt toe hoe dataverzameling cruciaal is voor zijn vakgebied, de historische demografie.
Klik hier om het filmpje over de vrijwilligers van het Rijksarchief te bekijken.
