Het bronnenmateriaal dat in het Rijksarchief wordt bewaard, bevat een schat aan informatie voor genealogisch en (lokaal) historisch onderzoek. Na het succes van een eerste lessenreeks over 19de-eeuws archief in 2018-2019 gaan we nu aan de slag met materiaal van vóór de Franse Revolutie. Daarbij komen heel wat documenten aan bod die al online beschikbaar zijn. Tijdens de workshops geeft een medewerker van het Rijksarchief je telkens praktische informatie voor het gebruik van het bronnentype in kwestie.
Begin 2023 keerde een groot deel van het archief terug dat dertig jaar geleden in bruikleen werd gegeven aan de stad Tienen. Het gaat om het archief van de stadsschepenbank van Tienen, van de schepenbanken van de huidige Tiense deelgemeenten Vissenaken, Kumtich, Hakendover en Goetsenhoven, en van een aantal religieuze instituten waarvan de abdij van Maagdendaal in Oplinter de belangrijkste is.
De databank van de Commissie voor de schadeloosstelling van de leden van de Joodse Gemeenschap werd op 7 februari 2023 overgemaakt aan het Algemeen Rijksarchief. De informatie die ze bevat, is een waardevolle getuigenis van de inspanningen die de Belgische autoriteiten in het begin van de 21ste eeuw hebben geleverd om de slachtoffers van de Shoah te vergoeden.
Twee inventarissen over Bruyelle, een dorp in de provincie Henegouwen, deelgemeente van de stad Antoing, rolden zopas van onze persen. Het gaat om het archief van de schepenbank en het leenhof van Bruyelle enerzijds, en het gemeentearchief van Bruyelle anderzijds. De inventarissen bevatten indexen met persoons- en plaatsnamen. Het in omvang beperkte archief is vrij raadpleegbaar in het Rijksarchief Doornik.
Tijdens de middeleeuwen was Komen een belangrijke heerlijkheid van 5000 ha. Komen lag destijds in het graafschap Vlaanderen. De 11,3 strekkende meter archief van de heerlijkheid, het leenhof en de gemeente Komen is recent geïnventariseerd: helemaal klaar voor onderzoek in onze leeszaal in Doornik!
Het Rijksarchief lanceerde in februari een grote bevraging naar het digitaal archief dat ‘leeft’ bij de federale overheidsdiensten en hoe het beheerd wordt. Het doel? Archiefvormers beter kunnen adviseren door hun problemen te identificeren. En in kaart brengen wat er in de toekomst op het Rijksarchief afkomt.
Het Algemeen Rijksarchief heeft een studie gepubliceerd over de zegelafgietsels van de schepenen van Namen (13de-14de eeuw), als hulde aan Albert Huart. Deze heraldicus doorzocht het archief van het graafschap van Namen uit het ancien régime en beschreef alle zegels die hij terugvond. René Laurent vervolledigt in deze nieuwe studie uit 2023 de aantekeningen van Huart. Het werk bevat beschrijvingen van en verwijzingen naar alle afgietsels die verband houden met de schepenen van Namen tot het jaar 1629.
De 10,7 strekkende meter archief van het Weldadigheidsbureel en van de Commissie voor burgerlijke hospitiën van Zinnik is geïnventariseerd: een rechtstreekse blik op de acties die van eind 18de eeuw tot 1925 in Zinnik werden genomen ten voordele van de armsten. Het archief is raadpleegbaar in het Rijksarchief Bergen. In 1925 smolten het Weldadigheidsbureel en de Commissie voor burgerlijke hospitiën samen tot de Commissie voor Openbare Onderstand, voorloper van het huidige OCMW.
Eind jaren 1950 lijkt de oorlog en wederopbouw alsmaar verder weg. Er heerst een optimistische stemming in België, maar tegelijk wordt het land geconfronteerd met ernstige structurele problemen op economisch vlak. Een sleutelrol in de sanering en vernieuwing van de economie is weggelegd voor het Ministerieel Comité voor Economische en Sociale Coördinatie (MCESC). Het MCESC groeit vanaf 1961 uit tot het tweede belangrijkste nationale besluitvormingsorgaan na de Ministerraad. Via de archieven van het MCESC, nu ontsloten voor onderzoek, krijg je nagenoeg alle economische, financiële en sociale aspecten van het regeringsbeleid in het vizier.
Iedere archivaris kan het bevestigen. Na “Wat staat daar?” volgt niet zelden de vraag “En wat betekent dat nu?”. Oude documenten zijn niet alleen moeilijk te ontcijferen, maar nog moeilijker te interpreteren. Valt het lezen met wat oefening en volharding nog wel mee, dan stelt het begrijpen en het duiden van teksten om uiteenlopende redenen heel wat meer problemen. Wij helpen je graag op weg tijdens deze zesdelige cursus (voor gevorderden) in het Rijksarchief Leuven.
