Het Algemeen Rijksarchief 2 - depot Joseph Cuvelier zoekt publicaties om de bibliotheek aan te vullen. Waarom? Om archivarissen, onderzoekers en studenten te helpen bij de interpretatie en ontsluiting van het archief van het voormalige ministerie van Koloniën.
Het 4de archivarissenforum van de Association des archivistes français (AAF) vond plaats van 26 tot 28 maart in Rennes. Onder de ruim 1.000 aanwezigen waren ook enkele vertegenwoordigers van het Rijksarchief. Het thema van de bijeenkomst luidde “Avec attention : archives, archivistes et sociétés”. Centraal stond het belang van aandacht voor het werk van de archivarissen, zowel wat het eigenlijke archiefbeheer als wat hun rol in de samenleving betreft.
De commissie voor schadeloosstellingen in Congo (Commission d’Indemnisation des Dommages du Congo, afgekort als CIDC) was belast met het onderzoeken van aanvragen tot vergoeding van materiële schade die Belgische kolonialen hadden geleden als gevolg van de onafhankelijkheid van Congo op 30 juni 1960. Het archief van deze weinig gekende commissie is nu geïnventariseerd.
Het archief van de inspecteur-generaal van de hygiëne, een adviseur van het ministerie van Koloniën, getuigt van de moeizame start van het medisch ingrijpen van het Belgisch koloniaal bestuur in Belgisch Congo en in Rwanda-Urundi. Een groot deel van dit archief is nu online raadpleegbaar.
De publicatie van de inventaris van het archief van de APPM betekent een flinke stap vooruit in het faciliteren van de toegang tot bronnen over de collectieve geschiedenis en de individuele lotgevallen van metissen die werden geboren tijdens de Belgische kolonisatie.
De zopas geïnventariseerde archieven van het militair gerecht te velde bij de Belgische militaire basissen in Afrika werpen nieuw licht op een nog weinig gekend stukje koloniale en militaire geschiedenis: dat van de militaire basissen in Kamina, Kitona en Usumbura tussen 1951 en 1962.
Vanaf 1 januari 2025 zijn overlijdensakten pas openbaar na 75 jaar, althans akten opgesteld vóór 31 maart 2019. De voorwaarden tot raadpleging van niet-openbare akten worden bovendien strenger. De zoekomgeving van het Rijksarchief bevat maar een heel beperkt aantal overlijdensakten ouder dan 50 jaar maar jonger dan 75 jaar. Ze zullen bij de eerstvolgende update offline worden gehaald. Voor het overige zal deze nieuwe wetgeving weinig impact hebben voor raadpleging via het Rijksarchief.
De wachttijden voor een bezoek aan de leeszaal van ARA2 lopen momenteel op door de vele aanvragen. We raden je aan je plek in de leeszaal ruim op voorhand te reserveren via e-mail.
2023 was geen gemakkelijk jaar voor het Rijksarchief. De budgettaire, organisatorische, technische en intellectuele uitdagingen waarmee we worden geconfronteerd, zijn enorm. Daarover communiceren we open, eerlijk en constructief. Toch liet 2023 ook vele mooie realisaties optekenen, met dank aan een fantastisch team van archiefprofessionals.
