In oktober 2020 werd gestart met een gegevensarchief voor de sociale wetenschappen en digital humanities, SODHA genaamd. Naar aanleiding van de eerste verjaardag van het platform werden de gegevens uit SODHA nu ook raadpleegbaar gemaakt op het Europees portaal CESSDA Data Catalogue.
De Belgische regering in ballingschap wil tijdens WO II vanuit Londen niet louter de strijd voortzetten, maar ook het naoorlogse België hertekenen. Hiertoe wordt een studiegroep opgericht, best gekend onder de Franse benaming Commission d’étude des problèmes d’après-guerre. De CEPAG-archieven, bewaard in het Algemeen Rijksarchief, vormen de nalatenschap van – wellicht – de belangrijkste denktank uit de recente Belgische geschiedenis!
In 2018 droeg de FOD Buitenlandse Zaken zijn Heraldisch Fonds over aan het Algemeen Rijksarchief: 60 meter overheidsarchief uit het ancien régime, razend interessant voor genealogen. Nu de index op dit fonds online staat, wordt het veel eenvoudiger om dit archief te raadplegen.
Op 5 oktober heeft het Rijksarchief meer dan 550 documenten die tussen 1980 en 2001 werden gestolen door een georganiseerde bende teruggegeven aan Frankrijk. Bij de stukken zit een brief van Lodewijk XIII uit 1628 over het beleg van La Rochelle. Spijtig genoeg hadden de daders vooraleer ze werden opgepakt reeds duizenden archiefstukken verkocht aan privépersonen. Heb je twijfels over de oorsprong van het archief dat je bewaart? Aarzel dan niet om ons te contacteren!
Het afgelopen jaar leek het onderwerp “migratiegeschiedenis” even ondergesneeuwd door de gezondheidscrisis, maar sinds enkele maanden is het terug van (nooit echt) weggeweest. Migranten zijn dan ook onlosmakelijk verbonden met de Belgische geschiedenis. Om de complexiteit van dit beladen thema goed te begrijpen, is een systematische analyse van het bronnenmateriaal onontbeerlijk.
Na de overstromingen in de provincie Luik waren onder meer de archieven van het Protestants Centrum van Nessonvaux geïmpacteerd door het water van de Vesder. De documenten werden overgebracht naar het Rijksarchief Luik en gedroogd door leden van de Protestantse Gemeenschap en vrijwilligers uit heel België van het Belgische Blauwe Schildcomité, bijgestaan door vrijwilligers van de Bouclier Bleu France.
De bronnengids voor de geschiedenis van de kolonisatie is een belangrijke stap voorwaarts in de identificatie en beschrijving van het archief over Congo-Vrijstaat, Belgisch Congo en Rwanda-Urundi. De Franstalige gids (meer dan 1500 beschrijvingen over bijna 2300 bladzijden!) is een soort GPS voor de koloniale archieven en stelt voor het eerst burgers en onderzoekers – van waar ook ter wereld – in staat om precies te achterhalen wie welke bronnen bewaart op het Belgisch grondgebied. Naast een gedrukte versie is het werk ook integraal online beschikbaar, dankzij financiering door Belspo.
In Nederland wordt sinds 2016 werk gemaakt van de modernisering van de archiefwetgeving. Op 1 januari 2023 moet een nieuwe Archiefwet in werking treden die aangepast is aan digitale ontwikkelingen. Zo wordt voortaan zowel papieren als digitale overheidsinformatie duurzaam bewaard. Het Rijksarchief heeft drie Nederlandse collega’s uitgenodigd die bijzonder goed geplaatst zijn om de Nederlandse archiefwetgeving toe te lichten en interessante pistes te duiden. Meld je snel aan, want het aantal plaatsen is beperkt.
De overbrenging van 9,5 km ‘Afrika-archief’ van de FOD Buitenlandse Zaken naar het Rijksarchief is volop bezig. De archivarissen van onze cel AfricArch geven in een videoreeks toelichting bij deze gigantische archiefoperatie!
- Algemene introductie (algemeen rijksarchivaris Karel Velle)
- De archieven met betrekking tot de kolonisatie die worden bewaard in het Rijksarchief (archivaris Marie Van Eeckenrode)
- De herkomst van de archieven met betrekking tot de kolonisatie die worden bewaard in het Rijksarchief (archivaris Luis Angel Bernardo y Garcia)
- Het gebruik van archieven met betrekking tot de koloniale periode (archivaris Marie Van Eeckenrode)
- Het project DIGICOLJUST - Colonial Violence, Subaltern Agency and Shared Archival Heritage: A Digital Platform of Colonial Judiciary Sources (archivaris Tommy De Ganck)
- Het project SHARE: ‘Supply a Fair and Transparent Access to a shared Heritage - the ‘Africa Archives’ - to implement Decolonised Research about Belgian colonisation in Congo, Rwanda and Burundi (1885-1962)’ (archivaris/onderzoeker Bérengère Piret)
Eind augustus werden 2.378 gegraveerde en gedrukte kaarten en plannen van het Algemeen Rijksarchief in Cartesius opgeladen. Zo overschrijden we de kaap van 50.000 unieke kaarten en plannen uit de collecties van de Rijksarchieven (50.479 om exact te zijn) die vrij raadpleegbaar zijn via het portaal Cartesius! De collectie van gedrukte kaarten bevat stukken van de 16e tot de 20e eeuw: kaarten van Mercator, Ortelius en Hondius, stadsplannen, kaarten van spoorwegen en postroutes, plannen van militaire versterkingen en veldslagen, ... uit binnen- en buitenland.
