De Leuvense najaarslezing 2018 gaat over verleden, heden en toekomst van historische hoeves in de provincie Vlaams-Brabant. In een eerste luik wordt aandacht besteed aan de evoluties van de architectuur van hoeves en hun inplanting in het landschap sinds de 16e eeuw. In een tweede luik wordt vooral gekeken naar de uitdagingen bij de restauratie en herbestemming van hoeves. Welke rol spelen erfgoedwaarde en historische kennis bij ingrepen om historische hoeves aan nieuwe functies aan te passen? En hoe past dit in het huidige beleid rond plattelandsontwikkeling? Op deze najaarslezing laten historici, geografen, heemkundigen en eigenaars je kennismaken met de theorie en praktijk van de studie en het beheer van historische boerderijgebouwen.
Om personeelsredenen was de leeszaal van het Rijksarchief te Antwerpen-Beveren vanaf 1 juni 2018 op vrijdag gesloten, maar het einde van deze tijdelijke maatregel is in zicht. Vanaf dinsdag 16 oktober 2018 is onze leeszaal in Beveren opnieuw vier dagen per week open, ook op vrijdag.
De late 17e eeuw is een wat mysterieuze periode, die historici nog maar weinig hebben bestudeerd. Een nieuwe inventaris werpt nieuw licht op dit tijdvak. Het gaat om procesdossiers van de Raad van Brabant over de adel. De adel speelde in deze periode een belangrijke maatschappelijke, militaire en politieke rol. De 1.400 dossiers die staan beschreven in de nieuwe inventaris bieden een schat aan informatie voor de lokale geschiedenis van honderden dorpen uit het ancien régime (o.a. over molens, hoeves, kastelen,…), naast een massa aan biografische en genealogische data.
Aan het eind van de 13e en tijdens de eerste helft van de 14e eeuw braken overal in Europa grote, vaak stedelijke revoltes uit, waarvan de aanstokers aandrongen op “betere” machtsverhoudingen. De toestand werd nog erger toen de spanningen ten top werden gedreven door de hongersnood van 1315-1317, die aan 10 tot 15% van de Noord-Europese bevolking het leven kostte. In De Vrede van Fexhe (1316) en de opstanden in het Prinsbisdom Luik en de Zuidelijke Nederlanden, de 5e uitgave in onze reeks Studies in Belgian History, wordt dit klimaat van rebellie vakkundig gefileerd en geduid.
Het Rijksarchief blijft volop inzetten op de digitalisering van zijn kaarten en plattegronden. Vijfhonderd kadasterplannen uit de Franse tijd die worden bewaard in het Rijksarchief te Namen zijn voortaan digitaal raadpleegbaar in al onze leeszalen. In totaal kan je in de leeszalen nu al ruim 78.000 digitale kaarten en plattegronden bestuderen.
In oktober 2015 organiseerde het CegeSoma samen met alle Belgische universiteiten de internationale conferentie War and Fatherland. Bijna drie jaar later is er nu ook het boek: Nations, Identities and the First World War. De rode draad? De impact van de Eerste Wereldoorlog op het proces van nationale identificatie.
Sinds 25 mei 2018 is de ‘Algemene Verordening Gegevensbescherming’, beter bekend als de ‘GDPR’, in de Europese Unie van kracht, dus ook in België. Wat verandert er concreet voor het Rijksarchief en voor jou als gebruiker?
In 2011 schonk Henri Vernes, pseudoniem van Charles Dewisme, zijn literair archief aan het Rijksarchief te Doornik. Op 16 oktober 2018 wordt de geestelijke vader van Bob Morane, geboren in Ath, 100 jaar! Voor die gelegenheid wordt in samenwerking met het Rijksarchief te Doornik een permanente tentoonstelling opgezet in het Musée de Folklore et des Imaginaires van Doornik.
Sinds 26 september 2018 en nog tot 6 januari 2019 loopt in het Museum BELvue de tentoonstelling Brussel, november 1918, een initiatief van het CegeSoma. De expo wil de laatste oorlogsmaanden en de eerste vredesmaanden in de stad Brussel tot leven wekken. De voorbije jaren stonden de bezettingsjaren centraal in de diverse herdenkingsevenementen. Nu is de tijd rijp om de aandacht te verleggen naar de overgang van oorlog naar vrede.
