Wie is in welke vestiging van het Rijksarchief gespecialiseerd in welke historische periode? Bij wie kan ik terecht voor advies over archiefbeheer? Welke wetenschapper is aan welk project verbonden? …
Sinds kort kan je het opzoeken via de Who’s Who op onze website!
Op 26 mei 2019 trekken we weer naar de stembus. Vandaag moet iedereen die 18 jaar is, gaan stemmen. Is dat altijd zo geweest? Lag die leeftijd vroeger hoger? Blijft die op 18 jaar liggen of wordt dat binnenkort 16? Kan echt iedereen die in België woont, kiezen of verkozen worden? En hoe was dat pakweg bij het ontstaan van België? Is de stemplicht een typisch Belgisch fenomeen? Op deze en andere vragen kan je een antwoord vinden op www.algemeenstemrecht.be: een online tentoonstelling die de geschiedenis van het stemrecht in België schetst van 1830 tot nu, aan de hand van 22 sleutelmomenten. De verhalen worden verteld met foto’s, tijdsdocumenten en bewegend beeld. De website is het resultaat van een intense samenwerking tussen het Rijksarchief, Liberaal Archief/Liberas en Amsab-ISG.
2018 was een wisseljaar voor het CegeSoma, op de wip tussen twee grote oorlogsherdenkingen. Het was ook een jaar waarin de basis werd gelegd voor de strategische oriëntering van het onderzoeksbeleid en de grondige hernieuwing van het collectie- en depotbeleid. Zo werden belangrijke stappen gezet in de uitvoering van het meerjarenplan 2017-2020.
450 jaar geleden overleed Pieter Bruegel de Oude (ca. 1527/8 - 1569). Voor kunstminnend Europa de ideale gelegenheid om de beroemde schilder voor het voetlicht te plaatsen. Over het leven van Bruegel is weinig met zekerheid geweten, en ook de reconstructie van zijn œuvre heeft specialisten al veel hoofdbrekens bezorgd. De puzzel is nog niet compleet, maar onlangs deed een vaste bezoeker van het Rijksarchief te Gent een intrigerende ontdekking…
Sinds de inwerkingtreding van de Algemene Verordening Gegevensbescherming krijgt het Rijksarchief veel vragen over de bewaring en overbrenging van archief met persoonsgegevens. In sommige organisaties wordt via de functionaris voor gegevensbescherming (DPO) geadviseerd om alle persoonsgegevens te vernietigen van zodra hun administratief nut verstreken is, ook in (digitale) documenten die volgens de selectielijst moeten worden bewaard en overgebracht naar het Rijksarchief. Want de Europese AVG zou de Belgische Archiefwet overrulen. Klopt dat?
De oorkondenschat van de graven van Namen is het meest waardevolle archiefbestand dat wordt bewaard in het Rijksarchief te Namen: 1.365 stukken, waaronder 1.005 oorkonden met zegel, uit de periode 1092-1619. In vergelijking met ander vorstelijk archief kende de oorkondenschat van Namen een zeer rustig bestaan en raakte hij niet verspreid. Gezien de uitzonderlijke kwaliteit van dit archief heeft het ministerie van de Federatie Wallonië-Brussel, bevoegd voor cultuur, op 2 april 2019 beslist om de volledige oorkondenschat van de graven van Namen te klasseren als topstuk.
Op 16 april 2019 is het koninklijk besluit tot vaststelling van de referentienummers voor normen inzake de gekwalificeerde elektronische archiveringsdienst, in toepassing van de Digital Act, gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Even ter herinnering: de vertrouwensdienst elektronische archivering heeft zowel betrekking op digitalisering (wettelijke substitutie) als op digitale bewaring. De dienst is van toepassing op de overheids- en op de privésector. Het KB heeft tot doel om een praktisch hulpinstrument te zijn voor het opzetten van een gekwalificeerde elektronische archiveringsdienst in België.
Tijdens deze Vrouwenweek (4 - 8 maart 2019) richten we onze spots op ‘vergeten vrouwen’ uit de geschiedenis. Elke dag een nieuw verhaal, met dank aan Joke Verfaillie en Annelies Somers, onze archivarissen in het Rijksarchief te Gent.
1. Elisabeth Van Duyse (1670-1748), “vroede vrouw”
2. Drukkersvrouwen, creatief met mannen én met wetgeving
3. De abdissen van de Roosenbergabdij als luis in de pels van de Gentse bisschoppen
4. Anna van Huerne, leven als een voetnoot in een relaas van rebellie, hoogverraad en politieke intriges
5. De “ongrijpbare” Catharina vande Put, een geestelijke dochter op het slappe koord van de orthodoxie
Geestelijke dochters (ook kwezels genoemd) waren een fenomeen dat vooral in de 17e en 18e eeuw opgang maakte. Het ging om particuliere vrouwen die de wens hadden zich intensief aan het geestelijk leven te wijden, maar zonder zich aan te sluiten bij een kloostergemeenschap. Het feit dat zij zich ergens tussen kerk en wereld in situeerden, maakte hen in de ogen van tijdgenoten ietwat verdacht. Zeker vanuit de Kerk zelf werden dergelijke vrouwen met argusogen gevolgd en werd gepoogd hen zoveel mogelijk onder controle te houden. Catharina van Put of vande Putte, ook “Catharina met de stigmata” genoemd, was zo’n geestelijke dochter. Enkele beeldrijke getuigenissen uit de periode 1697-1699 geven ons een idee van de ophef die ze veroorzaakte met haar bijzondere levenswandel.
Sint-Veerleplaats, centrum Gent, 4 augustus 1584. Ondanks de loodgrijze hemel was een gigantische mensenmassa op de been, die het moment niet wou missen waarop notoir calvinist en politicus Jan van Hembyze het schavot naast de pilaren van het Gravensteen zou beklimmen. Een opvallende afwezige in de verslaggeving rond die fatale vierde augustus, is Hembyzes jonge vrouw Anna. Hoewel ze nauwelijks een voetnoot in de marge van de Grote Geschiedenis krijgt, maakte ze alles van op de eerste rij mee.
