Jarenlang heeft Claude de Moreau de Gerbehaye, inmiddels archivaris op rust, zich nauwgezet toegelegd op een gedetailleerde ontsluiting van de archieven van het Arenbergpaleis in Brussel, gewijd aan het hertogdom Aarschot en zijn domeinen onder het ancien régime. Een huzarenstukje!
In 1999 werd een dubbele inventaris van de archieven van het Arenbergpaleis in Brussel gepubliceerd, gewijd aan het hertogdom Aarschot en zijn domeinen onder het ancien régime. Het betrof een eerste poging na meerdere decennia van stilte om de inventarisatie van dit omvangrijke archieffonds nieuw leven in te blazen.Al snel werd duidelijk dat het gehele bestand niet in een staat verkeerde om volledig en grondig geïnventariseerd te worden. Een eerste inventaris was enkel mogelijk op basis van een minimale inkijk in de documenten. Bij de overgang naar het nieuwe millennium was immers bijna 300 van het 1.000 strekkende meter tellend bestand noch genummerd, noch verpakt en nog veel minder beschreven.
Gedurende vele jaren heeft Claude de Moreau de Gerbehaye zich ingezet om de onbekende documenten te identificeren. En het resultaat van deze nauwgezette en moeizame arbeid is indrukwekkend! Vandaag is dit onbekende deel omgetoverd in meer dan 10.000 beschreven stukken.
Het nut en de omvang van het archief van de heerlijkheid en het hertogdom Aarschot zijn overtuigend genoeg voor het werk dat eraan werd besteed. Versie 1999 van de inventaris had 207 archiefnummers waarvan er 7 wél beschreven, maar niet vindbaar waren. Het grondige werk dat werd verricht op deze strekkende kilometer archief heeft het mogelijk gemaakt om de ontbrekende nummers terug te vinden en er ook nog eens 52 andere, die nog onbekend waren, aan toe te voegen. De 29,5 % groei aan beschikbare bronnen en de grote kans dat op korte termijn geen nieuwe ontdekkingen in dit verband worden gedaan, hebben geleid tot de realisatie van een tweede uitgave van deze inventaris.
De inventaris van het archief van de domeinen Aarschot-Rotselaar en Bierbeek-Heverlee (ancien régime) volgt eenzelfde parcours. Binnenkort volgt ook hiervan een heruitgave.
De inventaris
De papieren versie van de inventaris is voor € 10,00 te koop in het Algemeen Rijksarchief of kan besteld worden (+ verzendingskosten) via publicat@arch.be. De elektronische versie van de inventaris is gratis online beschikbaar via onderstaande links.
DE MOREAU DE GERBEHAYE Claude, Inventaire des archives du Palais d’Arenberg à Bruxelles : Série Seigneuries : Duché d’Aarschot ((1440) 1612-1795 (1812)), reeks Inventarissen Algemeen Rijksarchief nr. 714, publicatie nr. 6517, Algemeen Rijksarchief, Brussel, 2024.